Corona en de vijf meest gestelde juridische vragen

De economie en het handelsverkeer liggen op hun gat. De omzetten van bedrijven in bijna alle branches dalen en ondernemers maken zich zorgen over de toekomst van hun bedrijf. De coronacrisis brengt ook allerlei juridische vragen met zich mee. Onze klanten hebben de afgelopen weken veel contact met ons gezocht om advies te krijgen over hun juridische positie tijdens deze crisis. Onze klanten zijn veelal MKB ondernemers, maar ook zorg-, onderwijs- en andere instellingen. Lees hieronder de antwoorden van onze advocaten op de vijf meest gestelde juridische vragen door de ondernemer over de coronacrisis.

De vijf meest gestelde juridische vragen over de coronacrisis 

1. Mag ik werknemers ontslaan in verband met het coronavirus?
2. Mag ik betaling van mijn facturen uitstellen vanwege corona? 
3. Mag ik werknemers verplicht vakantiedagen laten opnemen?
4. Kan ik, of een leverancier, onder een contract uit dat ik net heb afgesloten? 
5. Klanten annuleren bestellingen en opdrachten. Kan dat zomaar? 

1. Mag ik werknemers ontslaan in verband met het coronavirus?

De arbeidsovereenkomst met een werknemer kan op verschillende manieren worden beëindigd. Eén daarvan is de opzegging van de arbeidsovereenkomst. De werkgever zegt de arbeidsovereenkomst op en moet de opzegtermijn in acht nemen. Opzegging kan alleen maar wanneer de ondernemer daarvoor een ontslagvergunning heeft gekregen van het UWV. Die vergunning wordt alleen in specifieke gevallen verleend. Eén van die gevallen is de categorie ‘bedrijfseconomische omstandigheden’. Als kan worden aangetoond dat het bedrijf in financiële problemen is gekomen, bijvoorbeeld door de coronacrisis, dan kan het UWV een vergunning verlenen en kan de werknemer ontslagen worden. Let goed op: het UWV geeft niet zomaar een vergunning af. Vraag daarom altijd uw arbeidsrecht advocaat vooraf om advies. 

2. Mag ik betaling van mijn facturen vanwege corona uitstellen?

Nee dat mag niet. Facturen die u heeft ontvangen voor geleverde producten of diensten moeten gewoon betaald worden. Als u (tijdelijk) geen geld heeft om te betalen (juridisch noemen we dit: betalingsonmacht) dan is dat geen goede reden om niet te betalen. Dat komt voor risico van de ondernemer.

3. Mag ik werknemers verplicht vakantiedagen laten opnemen?

Nee. Hoewel het eerlijk lijkt, er is geen werk en de werknemers zitten soms thuis niets te doen, mag een MKB ondernemer geen verplichte vakantiedagen laten opnemen vanwege de coronacrisis. Sterker: over de periode dat werknemers thuis zitten, bouwen ze zelfs ook vakantiedagen op. Het laten opnemen van vakantiedagen kan alleen maar wanneer daarover overleg met de werknemer wordt gevoerd (of de vakbond, of de OR) en de werknemers daarmee bovendien instemmen.

4. Kan ik, of een leverancier, onder een contract uit dat ik net heb afgesloten?

Het antwoord op die vraag hangt sterk van de situatie af. In de wet staat dat iemand niet hoeft te presteren wanneer er sprake is van ‘overmacht’. De wet definieert niet wat overmacht precies is, dat is overgelaten aan de partijen zelf. In het contract dat ondernemers met hun leveranciers sluiten, staat dat vaak in de algemene voorwaarden, oftewel de kleine lettertjes. Meestal zijn die voorwaarden gunstig voor de partij die ze gebruikt, in dit geval de leverancier. 

U leest dan overmacht clausules zoals: ‘Overmacht bestaat indien de uitvoering van de overeenkomst wordt verhinderd door omstandigheden buiten de wil van partijen en/of door omstandigheden aan de kant van de leverancier zoals staking, personeelsproblemen, vervoersproblemen, weersomstandigheden'. Het gaat dan om ‘van buiten komende oorzaken’. Soms wordt als overmacht zelfs ‘overheidsmaatregelen’ genoemd. Als dat in de voorwaarden staat, kan een leverancier daar dus een beroep op doen en hoeft hij niet na te komen. 

Is er niets in het contract afgesproken? Dan ligt de beslissing op het bordje van de rechter. Daarover is nog geen rechtspraak bekend. Wij verwachten dat de rechter in een aantal gevallen eerder zal overgaan tot het aannemen van overmacht, omdat de coronacrisis een zeer uitzonderlijke situatie is die nog nooit eerder voorkwam. Het is meer dan een economische crisis, de kredietcrisis was bijvoorbeeld geen overmacht. 

Of u als ondernemer van uw contract af kunt, hangt dus ook af van de formulering in het contract. Het is ook in dat geval verstandig niet te lichtzinnig met de situatie om te gaan, maar vooraf advies te zoeken bij onze advocaat gespecialiseerd in contracten. 

5. Klanten annuleren bestellingen en opdrachten. Kan dat zomaar?

Nee, dat kan niet zomaar. Ook voor uw klanten geldt dat een afspraak een afspraak is. De coronacrisis brengt daar geen verandering in, tenzij de rechter vindt dat er sprake van overmacht is of dat dit in de overeenkomst is afgesproken. 

Voor annulering van overeenkomsten is ook vaak een regeling opgenomen in de algemene voorwaarden. Zeker wanneer het bedrijf actief is in de reiswereld, horeca of evenementenbranche. Zo’n annuleringsregeling houdt vaak in dat een overeenkomst alleen geannuleerd kan worden tegen betaling van een deel van de kosten of alle kosten. Als ondernemer kunt u ook in de coronacrisis juridisch recht hebben op die betaling. Check daarom uw algemene voorwaarden goed en ga niet zomaar mee met een verzoek van een klant de overeenkomst te beëindigen. 

Andere juridische vragen over de coronacrisis?  

Heeft u als ondernemer andere juridische vragen over de coronacrisis die hier niet worden beantwoord? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze gespecialiseerde advocaten voor ondernemers in Hoogeveen.